प्रकाशित मिति : चैत्र ८, २०८१ शुक्रबार
धेरैले अमेरिकी नागरिकताको खारेजी बारे सोध्ने गरेका छन्, त्यसैले म यहाँ मुख्य आधारहरू र प्रक्रिया बुँदा अनुसार संक्षेपमा प्रस्तुत गर्दैछु।
अमेरिकी नागरिकताको खारेजीका आधारहरू:
१. नागरिकता अवैध रूपमा प्राप्त गर्नु – यदि कसैले कानुनी रूपमा नागरिकता प्राप्त गर्नुपर्ने आवश्यकताहरू (जस्तै: स्थायी बसोबास, राम्रो नैतिक चरित्र, हरियो कार्डको वैधता) पूरा नगरी नागरिकता लिएको भए।
२. महत्वपूर्ण तथ्य लुकाउनु वा झूटो जानकारी दिनु – यदि कसैले नागरिकता प्रक्रियामा अपराधजन्य विवरण वा अन्य आवश्यक जानकारी लुकाएको वा गलत जानकारी दिएको भए।
३. नागरिकता लिएपछि ५ वर्षभित्र निश्चित सङ्गठनको सदस्यता लिनु – यदि कसैले नागरिकता प्राप्त गरेपछि ५ वर्षभित्र निम्न सङ्गठनहरूसँग संलग्नता राख्यो भने:
• कम्युनिस्ट पार्टी
• सर्वसत्तावादी सङ्गठन
• सरकारको हिंसात्मक रूपमा उन्मूलन गर्न चाहने समूह
४. सैन्य सेवामार्फत नागरिकता लिएपछि अपमानजनक निष्कासन – यदि कसैले सैन्य सेवाबाट नागरिकता प्राप्त गरेपछि ५ वर्ष पूरा नगरी अपमानजनक रूपमा सेवाबाट हटाइयो भने।
५. कांग्रेसको अनुसन्धानमा गवाही दिन अस्वीकार गर्नु – यदि कसैले नागरिकता प्राप्त गरेको १० वर्षभित्र गवाही दिन अस्वीकार गर्यो भने।
६. युद्ध अपराध वा मानव अधिकार उल्लङ्घन – यदि कसैले नरसंहार, यातना, वा गैरन्यायिक हत्या जस्ता गम्भीर अपराधहरूमा संलग्न भएको प्रमाणित भए।
७. नागरिकता प्राप्त गर्नु अघि गरिएका गम्भीर अपराध – यदि कसैले नागरिकता लिनेअघि गम्भीर अपराध गरी त्यसबारे झूट बोलेको पाइएमा, जस्तै:
• आतङ्कवाद
• युद्ध अपराध
• गम्भीर आपराधिक क्रियाकलाप
नागरिकता खारेजीको प्रक्रिया:
१. अनुसन्धान – सरकारले नागरिकता प्राप्त प्रक्रियामा कुनै अनियमितता भएको आशंका गरेमा अनुसन्धान सुरु गर्छ।
२. मुद्दा दायर – सम्बन्धित निकायले अदालतमा नागरिकता खारेजीको मुद्दा दायर गर्छ।
३. अदालतमा कारबाही – सरकार पक्षले स्पष्ट र ठोस प्रमाणहरू द्वारा मुद्दा प्रमाणित गर्नुपर्छ, र सम्बन्धित व्यक्तिले आफ्नो बचाउ गर्ने अवसर पाउँछ।
४. नागरिकता खारेज गर्ने आदेश – यदि अदालतले सरकारको पक्षमा फैसला सुनायो भने, सम्बन्धित व्यक्तिको नागरिकता खारेज हुन्छ र प्रमाणपत्र रद्द गरिन्छ।
५. सम्भावित निष्कासन – यदि सम्बन्धित व्यक्तिसँग अर्को वैध आप्रवासन स्थिति छैन भने, उनी निर्वासनको प्रक्रियामा पर्न सक्छन्।
६. अपिल गर्ने प्रक्रिया – सम्बन्धित व्यक्तिले अपिल अदालतमा अपिल गर्न सक्छन्, र अन्ततः सर्वोच्च अदालतमा मुद्दा लैजान सक्छन्।
नागरिकता खारेजीका मुद्दाहरू अदालतमा चलाइन्छ, र नागरिकता खारेज भएपछि सम्बन्धित व्यक्तिले अर्को वैध आप्रवासन स्थिति नभएमा निर्वासनको सामना गर्नुपर्ने हुन सक्छ।
(यो जानकारी शिक्षामूलक उद्देश्यका लागि मात्र दिइएको हो। यसलाई कानुनी सल्लाहका रूपमा नलिनुहोस्। व्यक्तिगत परामर्शका लागि योग्य वकिलसँग सम्पर्क गर्नुहोस्।)