प्रकाशित मिति : कार्तिक ३०, २०८१ शुक्रबार
कर कटौती गर्ने विषय आगामी ट्रम्प प्रशासनको प्रमुख एजेण्डामध्येको एक हो । अमेरिकीले कमाएको धेरै रकम आफैसँग राख्न पाउनुपर्ने धेरै रिपब्लिकनहरूको सोंच रहेको छ भने कर कटौतीका कारण कम कर तिर्नुपर्ने भएकाले यो एजेण्डा अमेरिकीहरुमाझ लोकप्रिय पनि रहेको छ ।
तर सबै रिपब्लिकनहरु यो विषयमा एकमत भने छैनन् । कुन करहरू कटौती गर्ने निर्धारण गर्ने र तिनीहरूलाई कति गहिरो रूपमा कटौती गर्ने भन्नेविषय रिपब्लिकनहरुका लागि एक परीक्षा हुन सक्छ। अर्को वर्ष वाशिंगटनमा पूर्ण नियन्त्रण कायम गर्दै गरेका रिपब्लिकनहरूले अर्को कर कटौती पारित गर्नु अघि भने पार्टीभित्रकै विवाद मिलाउनुपर्नेछ ।
सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण मुद्दा कानूनको लागत हुनेछ। केही रिपब्लिकनहरू करहरू धेरै कटौती गर्दा बजेट घाटा हुनसक्ने चिन्ता गर्छन्। किनभने धेरै कर कटौती गर्दा सरकारलाई प्राप्त हुने रकमभन्दा खर्च हुने रकम बढी हुनसक्छ । धेरै रिपब्लिकनहरुले कर कटौतीले अर्थतन्त्रलाई रस दिने र लायक परिणामहरू दिने विश्वास गर्छन् ।
२०१७ मा तत्कालिन राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले ठूलो कर कटौतीमा हस्ताक्षर गरेका थिए । त्यस्ता कर कटौतीका म्यादहरु भविष्यको कांग्रेसले तिनीहरूलाई जारी राख्ने शर्त राख्दै २०२५ पछि सकिने धेरै प्रावधानहरू छन् । रिपब्लिकनहरू कानूनको सबैभन्दा ठूलो प्रावधानहरू कम आयकर दरहरू, ठूलो मानक कटौती र धेरै व्यवसायहरूको लागि कम करहरू सहित अर्को वर्ष समाप्त हुन नहुने पक्षमा छन् ।
तर संसदको बजेट कार्यालयको अनुमान अनुशार सबै म्याद सकिने कर प्रावधानहरू विस्तार गर्न थप उधारो लागतहरू सहित एक दशकमा ४ दशमलव ६ ट्रिलियन खर्च हुनेछ। संघीय सरकारले पहिले नै त्यो समय सीमामा लगभग २२ ट्रिलियन डलर उधारो लिने अपेक्षा गरिएको छ । ऋणको स्तरबारे धेरै अर्थशास्त्रीहरूले चिन्ता व्यक्त गरेका छन् ।
त्यो लागत अफसेट गर्न रिपब्लिकनहरूले सफा ऊर्जा उद्योगहरूको लागि सब्सिडी समाप्त गर्ने जस्ता खर्च कटौतीहरू गरेका छन्। तर प्रस्तावित कटौतीबाट हुने बचतले २०१७ को कर कानूनलाई निरन्तरता दिने लागत कभर गर्न अझै कम हुनेछ। साथै धेरै सम्भावित खर्च कटौतीको केही रिपब्लिकनहरूले विरोध गरेका छन्।
आफ्नो चुनावी अभियानमा ट्रम्पले धेरै नयाँ कर कटौती प्रस्ताव गरेका थिए। उदाहरणका लागि टिप्स र ओभरटाइम भुक्तानीमा कर लगाउन नहुने र घरेलु उत्पादकहरूले कम कर तिर्नु पर्ने उनले बताएका थिए । उनले २०१७ को कानूनमा केही कर वृद्धिहरू मध्ये एकलाई उल्टाउने प्रस्ताव पनि गरेका थिए, जसले राज्य र स्थानीय करहरूको लागि सीमित कटौती गर्दछ । यो प्रावधानले विशेष गरी डेमोक्रेटिक राज्यहरूमा धनी मानिसहरूलाई असर गर्छ।
संसदका रिपब्लिकनहरूले ट्रम्पका ती विचारहरूसँग आफ्नो दूरी कायम गरेका छन् । यदि तिनीहरूले ट्रम्पको प्रस्ताव अँगालेमा कानूनको लागत थप हुनेछ । यी कर कटौतीको सही डिजाइन पनि अत्यन्तै महत्त्वपूर्ण हुनेछ। टिपको एक परिभाषा मार्फत धेरै अमेरिकीहरूले करबाट बच्नको लागि आफ्नो आय पुनः वर्गीकरण समेत गर्नसक्ने खतरा रहन्छ । वैकल्पिक रूपमा यो प्रावधान केवल कम आय भएका कामदारहरूमा लागू हुन सक्छ जसले अब आफ्नो धेरै पैसा टिप्समा कमाउँछन्।
ट्रम्पले संसदमा रिपब्लिकनहरूलाई उनले अभियानको क्रममा उल्लिखित सम्पूर्ण वित्तीय एजेन्डा पूरा गर्न सहमत ग राउनसक्ने सम्भावना छ । निगमहरूका लागि गहिरो कर कटौतीका साथै राष्ट्रपति बाइडेनको मुद्रास्फीति न्यूनीकरण ऐनको अन्त्य हुन सक्छ, जसमा दुबै स्वच्छ ऊर्जा र आन्तरिक राजस्व सेवाको लागि कोष समावेश छ।
सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण परिवर्तन आयातित सामानहरूको लागि गरिएको कर प्रस्ताव हुनसक्छ । रिपब्लिकनहरूले यस्तो करलाई कानूनमा पारित गर्ने कि नगर्ने भनेर छलफल गरिरहेका छन्, यद्यपि ट्रम्पले यसलाई कार्यकारी अधिकारको साथ लागू गर्न सक्नेछन्। त्यो करले अमेरिकीहरुका लागि कर कटौतीको लागि भुक्तान गर्न मद्दत गर्न सक्छ, तर तिनीहरूले सम्भवतः लागतलाई पूर्ण रूपमा अफसेट गर्न पर्याप्त बढाउँदैनन्।
कानूनमा आयातित सामानको करदर पारित गर्दा भावी राष्ट्रपतिले संसदको सहयोग बिना तिनीहरूलाई हटाउन असम्भव बनाउनेछ। यसले अमेरिकामा वित्तीय नीतिमा आधारभूत परिवर्तनलाई पनि चिन्ह लगाउनेछ। अमेरिकी नीति निर्माताहरूले लगभग एक शताब्दीमा संघीय सरकारको लागि राजस्व उत्पन्न गर्ने तरिकाको रूपमा आयातित सामानमा लगाउने करलाई लिएका छैनन् ।
अर्को वर्ष नयाँ कर कटौती लगभग निश्चित छ। कम करहरूद्वारा सिर्जना गरिएको कुनै पनि अतिरिक्त आर्थिक वृद्धिले धेरै अमेरिकीहरूलाई मद्दत गर्न सक्छ। तर सबैभन्दा ठूलो विजेताहरू सम्भवतः धनीहरू हुनेछन्, जसले बढी कर तिर्छन् । धनीहरुले नै यो कर कटौतीबाट सबैभन्दा ठूलो फाइदा उठाउनेछन् । हार्नेहरू कम आय भएका अमेरिकीहरू हुन सक्छन् जसले आयातित सामानमा कारण दैनिक सामानहरूमा उच्च लागतको सामना गर्नुपर्ने हुनसक्छ ।
भविष्यमा अमेरिकीहरू पीडित हुन सक्ने समेत आलोचकहरुको भनाई छ । किनभने भविश्यमा उनीहरूले उच्च कर तिर्नु पर्ने हुन सक्छ वा राष्ट्रको वित्तीय समस्याहरू समाधान गर्न सोसल सेक्युरिटी जस्ता कार्यक्रमहरूबाट प्राप्त हुने फाइदाहरू घट्न सक्छन् ।
