‘संघीयताबाट जनताले के पाए ? अब बहस हुनुपर्छ’

‘संघीयताबाट जनताले के पाए ? अब बहस हुनुपर्छ’

संघीयता केवल इतिहासको संयोग होइन, बरु सार्वभौम जनताले सोची-सम्झी, पर्याप्त छलफल गरी, फाइदा-बेफाइदा हेरी कता जाँदैछौं भन्ने बुझेर तय गरिएको मार्ग हो भनिन्छ । संविधानसभामा यसबारे पर्याप्त छलफल हुनुपर्ने थियो, दुर्भाग्यवश सो हुन सकेन । जुन मुलुकहरू संघीयतामा गएका छन्, तिनीहरूको अध्ययन गर्दा अधिकांश ठूला मुलुक छन् र संघीयतामा जानुमा …

Read more

संघीयता कार्यान्वयनको कसीमा कस्तो देखिन्छ नयाँ बजेट ?

संघीयता कार्यान्वयनको कसीमा कस्तो देखिन्छ नयाँ बजेट ?

आव २०८२/८३ को बजेट संघीय संसद्बाट पारित भएको छ । बजेट राज्यको आम्दानी–खर्च को हिसाबकिताब प्रस्तुत गर्ने एउटा आर्थिक दस्तावेजको सँगालो त हो नै त्योभन्दा बढी, मूलत: बजेट एउटा राजनीतिक दस्तावेज हो । बजेटको माध्यमबाट सरकारमा रहेका राजनीतिक दलले संविधानले परिलक्षित गरेको राजनीतिक, आर्थिक तथा सामाजिक उद्देश्यहरू प्राप्तिको लागि ठोस …

Read more

आर्थिक विकासमा प्रदेशको भूमिका

आर्थिक विकासमा प्रदेशको भूमिका

News Summary Generated by OK AI. Editorially reviewed. संघीय प्रणालीको कार्यान्वयन र प्रदेशको भूमिका स्पष्ट गर्न तथा प्रदेशको आर्थिक विकास र विश्वास जित्ने उपायहरूमा छलफल आवश्यक छ । हामीले जुन प्रयोजनका लागि प्रदेश स्थापना गरेका छौं, सोही प्रयोजन अनुसार सञ्चालन गर्नुपर्छ। प्रदेशका निर्वाचित जनप्रतिनिधि एवं कर्मचारीले अहिले सबैभन्दा पहिला ध्यान …

Read more

संघीयता र समावेशी शिक्षाको कसीमा विद्यालय शिक्षा विधेयक

संघीयता र समावेशी शिक्षाको कसीमा विद्यालय शिक्षा विधेयक

नेपालको संविधान २०७२ ले मुलुकलाई संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र घोषणा गर्दै प्रत्येक नागरिकलाई शिक्षा, स्वास्थ्य, आवास, खाद्य सुरक्षा लगायतका आधारभूत अधिकारहरूको सुनिश्चितता गरेको छ। संविधानको धारा ३१ मा विद्यालय शिक्षालाई प्रत्येक बालबालिकाको मौलिक हकका रूपमा प्रत्याभूत गरिएको छ। तर व्यवहारमा विद्यालय शिक्षाको कानुनी संरचना अझै पनि २०२८ सालको पुरानो शिक्षा ऐनमा …

Read more

६१ दिनमा बने ९ ऐन, संघीयता कार्यान्वयन शून्य

६१ दिनमा बने ९ ऐन, संघीयता कार्यान्वयन शून्य

१९ चैत, काठमाडौँ । संघीय संसद्‌को हिउँदे अधिवेशन अन्त्य भएको छ । गत माघ १८ गतेदेखि मंगलबारसम्म ६१ दिन चलेको अधिवेशनले विभिन्न ९ वटा ऐन बनाएको छ ।राष्ट्रिय सभामा दर्ता भएर अगाडि बढेका चार वटा विधेयक ऐनमा रुपान्तरित भए । १. भ्रष्टाचार निवारण (पहिलो संशोधन) विधेयक, २. विधायनसम्बन्धी विधेयक,३. विद्युतीय …

Read more

‘सहर खायो खुद्रे भोटर आयोजनाले’

‘सहर खायो खुद्रे भोटर आयोजनाले’

नेपालमा संघीयताआइसकेपछि ७ सय ५३ वटा स्थानीय सरकार र ७ देश पनि थपिए । नेपालको संविधान २०७२ ले अनुसूची ५, ६ र ८ मा तीनै तहका सरकारको क्षेत्राधिकार छुट्याएको छ । संविधानले छुट्याए पनि कतिपय विषयवस्तु तीन तहकै सरकारको साझा विषयवस्तुका रूपमा आएका छन् । नगर धेरै मान्छे बस्ने ठूलो …

Read more

कोशी प्रदेशको सात वर्ष : ९ सरकार, ६ मुख्यमन्त्री, ७५ कानुन

कोशी प्रदेशको सात वर्ष : ९ सरकार, ६ मुख्यमन्त्री, ७५ कानुन

४ फागुन, विराटनगर । कोशी प्रदेश सरकार गठको सात वर्ष पूरा भएको छ । यो अवधिमा अधिकांश समय सत्ता दाउपेचमा बितेको छ । सात वर्षको अवधिमा कोशी प्रदेशमा ९ वटा सरकार बन्दा ६ जना मुख्यमन्त्री बनेका छन् । सरकार सञ्चालनका लागि आवश्यक कानुन भने ७५ वटा मात्रै बनेका छन् । …

Read more

संघीयता अनुसारको तथ्याङ्क नहुँदा योजना निर्माणमा कठिनाइ

संघीयता अनुसारको तथ्याङ्क नहुँदा योजना निर्माणमा कठिनाइ

तथ्याङ्क र विकास एउटै रथका दुई पाङ्ग्रा हुन् । हाम्रोमा प्रायः तथ्याङ्कलाई एकातिर राखेर विकासलाई अर्कोतिर डोर्‍याउने चलन छ । जसले गर्दा विकासले सही बाटो लिन सकेको छैन । यसका लागि म दुई खाले समस्या देख्छु । पहिलो, भएका तथ्याङ्कहरूलाई हामी बेवास्ता गर्छौं । प्रयोगमा ल्याउने गरी विश्लेषण गर्न हाम्रा …

Read more

के साँच्चिकै आउनेछ चमत्कारी नेता ?

के साँच्चिकै आउनेछ चमत्कारी नेता ?

ग्रिक ग्रन्थ ‘रिपब्लिक’मा प्लेटोले गुरु सोक्रेटस‌लाई सोधेका छन्– ‘गुरु, लोकतन्त्रका शत्रु के-के हुन् !’ प्रत्युत्तरमा दार्शनिक सोक्रेटस गम्भीर हुँदै भन्छन्- ‘नागरिक मोबोक्रेसी  (भीडतन्त्र) बाट शासित हुनु नै लोकतन्त्रका शत्रु हुन्।’ आज वैश्विक लोकतन्त्र प्रियतावाद (पपुलिज्म), सामाजिक सञ्जाल, अन्ध राष्ट्रवाद, डिप फेक, अनर्गलवाद लगायतका भीडतन्त्रबाट शासित भएको छ। प्रियतावादका अधिनायकी (एन्टागोनिस्ट)ले …

Read more

नेपाली ब्रान्डको शानदार शुरुवात

नेपाली ब्रान्डको शानदार शुरुवात

२५ मंसिर, काठमाडौं । १० हजार दर्शकहरू एकैपल्ट कराउँदा कीर्तिपुरका चराहरू रुखका हाँगाबाट भुर्र उड्छन् । शान्त सुस्ताइरहेका कुकुरहरू उठेर यताउता दगुर्छन् । त्रिभुवन विश्वविद्यालयको पठनपाठनलाई एकैछिन दखल पुग्छ । खासमा विद्यार्थी, प्राध्यापक आफैं पनि क्रिकेट मैदानको अपडेट बुझ्न मोबाइल कोट्याउँछन्, कान तिख्याउँछन् । नेपाल प्रिमियर लिग (एनपीएल) आयोजना हुनुअघि …

Read more