प्रकाशित मिति : बैशाख १८, २०८२ बिहीबार
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको प्रशासनले हवाई र मिशिगनलाई जीवाश्म इन्धन उद्योगको जलवायु परिवर्तनमा भूमिकाको विषयमा प्रमुख तेल कम्पनीहरूमाथि मुद्दा दायर गर्नबाट रोक्न मुद्दा दायर गरेको छ। प्रशासनले डेमोक्रेटिक नेतृत्वका यी राज्यहरूलाई अतिक्रमण र स्वदेशी ऊर्जा उत्पादनलाई खतरामा पारेको आरोप लगाएको छ।
अमेरिकी न्याय विभागले बुधबार हवाई र मिशिगनमा दायर गरेको मुद्दामा यी राज्यहरूको नियोजित मुद्दाहरूले संघीय हरितगृह ग्यास उत्सर्जन नियमन र प्रशासनको विदेश नीति उद्देश्यहरूलाई कमजोर पार्ने ‘असाधारण बाह्य अतिक्रमण’ गठन गर्ने उल्लेख गरेको छ। यद्यपि, दुवै राज्यले अहिलेसम्म कुनै मुद्दा दायर गरेका छैनन्।
हवाईका गभर्नर जोश ग्रीनले स्थानीय टेलिभिजनलाई बताएअनुसार उनको राज्यले बिहीबारसम्म तेल कम्पनीहरूमाथि मुद्दा दायर गर्ने योजना बनाएको छ। त्यस्तै, मिशिगनकी महान्यायाधिवक्ता डाना नेसेलले गत वर्ष जलवायु परिवर्तनसम्बन्धी मुद्दाहरूमा प्रतिनिधित्व गर्न कानुनी फर्महरू नियुक्त गरेकी थिइन्।
न्याय विभागको यो असामान्य पूर्व-रोकथाम मुद्दा ट्रम्पको २०२४ को चुनावी अभियानको प्रतिबद्धतासँग जोडिएको छ, जसले ‘पर्यावरणीय चरमपन्थीहरूबाट फाल्तु मुद्दाहरूको लहर रोक्ने’ वाचा गरेको थियो। मुद्दाहरूमा जनवरी २० मा ट्रम्पले दोस्रो कार्यकालको पहिलो दिनमा हस्ताक्षर गरेको कार्यकारी आदेशलाई उद्धृत गरिएको छ, जसले ऊर्जा परियोजनाहरूको अनुमति प्रक्रियालाई तीव्रता दिन, पर्यावरणीय संरक्षणलाई फिर्ता लिन र जलवायु परिवर्तनविरुद्ध लड्ने अन्तर्राष्ट्रिय सम्झौताबाट अमेरिकालाई फिर्ता लिने राष्ट्रिय ऊर्जा आपतकाल घोषणा गरेको थियो।
न्याय विभागले भनेको छ, ‘राज्यका प्रतिबन्धहरू र ऊर्जा उत्पादनमा बोझका कारण, अमेरिकी जनताले ऊर्जाको लागि बढी मूल्य तिर्दै छन्, र अमेरिका शत्रुतापूर्ण विदेशी तत्वहरूबाट आफूलाई बचाउन कम सक्षम छ।’ उसले हवाई र मिशिगनले प्रशासनको स्वदेशी ऊर्जा आपूर्ति वृद्धि गर्ने प्रयासमा बाधा पुर्याइरहेको आरोप लगाएको छ।
पछिल्ला वर्षहरूमा धेरै डेमोक्रेटिक नेतृत्वका राज्यहरूले एक्सन मोबिल, शेभ्रोन, कोनोकोफिलिप्स, शेल र बीपी जस्ता कम्पनीहरूमाथि जीवाश्म इन्धनले जलवायु परिवर्तनमा खेलेको भूमिकाबारे जनतालाई भ्रमित गरेको आरोपमा मुद्दा दायर गरेका छन्। यस्ता मुद्दाहरूले कम्पनीहरूलाई सार्वजनिक उपद्रो सृजना गरेको वा राज्य कानुन उल्लंघन गरेको आरोप लगाएका छन्। तेल कम्पनीहरूले भने गल्ती गरेको अस्वीकार गरेका छन्।
मार्चमा अमेरिकी सर्वोच्च अदालतले १९ रिपब्लिकन नेतृत्वका राज्यहरूको आग्रहलाई अस्वीकार गरेको थियो, जसले पाँच डेमोक्रेटिक नेतृत्वका राज्यहरूलाई यस्ता मुद्दाहरू अघि बढाउनबाट रोक्न माग गरेको थियो। यी मुद्दाहरू अझै प्रारम्भिक चरणमा छन्, किनकि तेल कम्पनीहरूले राज्य अदालतहरूमा मुद्दा दायर गर्न सकिन्छ कि संघीय अदालतमा भन्ने विषयमा वर्षौंसम्म मुद्दा चलाएका छन्।
हवाई र मिशिगनका महान्यायाधिवक्ताका प्रतिनिधिहरूले यसबारे तत्काल टिप्पणी दिएका छैनन्। यो मुद्दाले अमेरिकामा ऊर्जा नीति र जलवायु परिवर्तनको विषयमा गहिरो राजनीतिक विभाजनलाई उजागर गरेको छ।