प्रकाशित मिति : चैत्र ५, २०८१ मंगलबार
दुई नासा अन्तरिक्ष यात्री मंगलबार फ्लोरिडाको गल्फ कोस्टमा अवतरण गरेका छन्। उनीहरू अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशनमा करिब नौ महिनासम्म बसेपछि पृथ्वीमा फर्किएका हुन्, जुन मूल योजनाभन्दा लामो समय हो।
स्पेसएक्सको क्रू ड्र्यागन क्याप्सुलले ती दुई अन्तरिक्ष यात्री— बुच विल्मोर र सुनिता विलियम्स—का साथै अन्य दुई जनालाई बोकेर फ्लोरिडाको गल्फ कोस्ट नजिकै तल्लाहासीको पानीमा न्यूयोर्क समयअनुसार साँझ ६ बजेभन्दा केही अघि अवतरण गर्यो।
विलियम्स र विल्मोर २८६ दिनको अन्तरिक्ष बसाइपछि पृथ्वीमा फर्किए, जसले गत गर्मीदेखि राष्ट्रिय ध्यान आकर्षित गरेको एक विवादास्पद विषयको समापन गर्यो। जुन महिनामा सुरु भएको उक्त मिसन मूल रूपमा आठ दिन मात्र चल्ने अपेक्षा गरिएको थियो, तर हप्तौँ र महिनौँसम्म लम्बियो। अन्तरिक्ष यात्रीहरूलाई फिर्ता ल्याउन नसक्दा उनीहरू खतरामा परेको आशंका गरियो। नासाले उनीहरूलाई पृथ्वीमा नफर्काएकोमा धेरैले आश्चर्य व्यक्त गरे।
जनवरीको अन्त्यतिर यो विषय राजनीतिक विवादमा परिणत भएको थियो। राष्ट्रपति ट्रम्पले आफ्ना पूर्ववर्ती राष्ट्रपति बाइडेनले विलियम्स र विल्मोरलाई अन्तरिक्षमा बेवास्ता गरेको आरोप लगाए। मार्चमा, स्पेसएक्सका संस्थापक एलन मस्कले आफूले छ महिनाअघि नै ती दुई अन्तरिक्ष यात्रीहरूलाई फिर्ता ल्याउने प्रस्ताव राखेको तर बाइडेन प्रशासनले राजनीतिक कारणले अस्वीकार गरेको दाबी गरे। यद्यपि, उनले कोसँग कुरा गरे भन्ने विवरण भने दिएका छैनन्। नासासँग भने उनले कुनै प्रत्यक्ष सम्पर्क नगरेको जनाइएको छ।
बाइडेन प्रशासनका क्रममा नासाका प्रशासक रहेका बिल नेल्सनले विलियम्स र विल्मोरलाई अन्तरिक्ष स्टेशनबाट फिर्ता ल्याउन मस्क वा स्पेसएक्ससँग उद्धार मिसनबारे कहिल्यै छलफल नभएको बताएका छन्। स्टारलाइनरमा समस्या देखिएपछि उनीहरूको अन्तरिक्षमा बसाइ लम्ब्याउने निर्णय नासाले नै गरेको थियो, जसमा ह्वाइट हाउसले कुनै हस्तक्षेप नगरेको नेल्सनले स्पष्ट पारे।
अगस्टमा नासाका अधिकारीहरूले अन्तरिक्षमा पुर्याएको स्टारलाइनर यानलाई खाली पृथ्वीमा फर्काउने निर्णय गरे। त्यसपछि, अन्तरिक्ष यात्रीहरूको जिम्मेवारी हेरफेर गरियो ताकि विलियम्स र विल्मोर अन्तरिक्ष स्टेशनको चालक दलमा सामेल भई स्पेसएक्स यानमा पृथ्वीमा फर्किन सकून्। सेप्टेम्बरमा अन्तरिक्ष स्टेशनमा प्रक्षेपित उक्त यानले नासाका निक हेग र रुसी अन्तरिक्ष एजेन्सीका अलेक्सान्द्र गोर्बुनोभलाई पनि अन्तरिक्षमा लगेको थियो, जो मंगलबार पृथ्वीमा फर्किए।
अन्तरिक्ष स्टेशनमा नौ महिनाको बसाइ असामान्य रूपमा लामो समय होइन, अन्तरिक्ष यात्रीहरू बताउँछन्। आज अवतरण भएका अन्तरिक्ष यात्रीहरूलाई स्वास्थ्य परीक्षणपछि ह्युस्टनमा उडान गरिनेछ, जहाँ जोनसन स्पेस सेन्टर अवस्थित छ। यो नासाको मानव अन्तरिक्ष उडान गतिविधिहरू समन्वय गर्ने प्रमुख सुविधा हो। आफ्ना परिवारसँग पूर्ण रूपमा पुनर्मिलन हुनुअघि, चालक दलले केही समय स्पेस सेन्टरको अन्तरिक्ष यात्री क्वार्टरमा बिताउनेछन्, त्यसपछि नासाका डाक्टरहरूले उनीहरूलाई घर फर्कने अनुमति दिनेछन्।