प्रकाशित मिति : जेष्ठ २६, २०८२ सोमबार
क्यालिफोर्निया सरकारले लस एन्जलसमा नेशनल गार्डको तैनाथीविरुद्ध ट्रम्प प्रशासनमाथि मुद्दा दायर गरेको छ। सोमबार दायर उक्त मुद्दामा क्यालिफोर्नियाले २,००० नेशनल गार्डहरू लस एन्जलसमा तैनाथ गरेको निर्णयलाई लिएर संघीय सरकारमाथि कानुनी चुनौती दिएको हो। यो कदमले संघीय सरकार र देशकै सबैभन्दा ठूलो डेमोक्र्याटिक नेतृत्व भएको राज्यबीचको सम्बन्ध थप तनावग्रस्त बनाएको छ।
मुद्दामा ट्रम्पले क्यालिफोर्नियाका गभर्नर गेभिन न्यूसोमको असहमति हुँदाहुँदै नेशनल गार्ड तैनाथ गरेर आफ्नो अधिकारको दुरुपयोग गरेको आरोप लगाइएको छ। ट्रम्प प्रशासनले विदेशी आक्रमण वा सरकारविरुद्धको विद्रोहको खतरा भएको अवस्थामा राष्ट्रपतिले लिने कदमसम्बन्धी कानुनी व्यवस्था प्रयोग गरेको दाबी गरिएको छ।
तर, कुनै आक्रमण वा विद्रोह नभएको भन्दै क्यालिफोर्नियाका महान्यायाधिवक्ता रोब बोन्टाले एक विज्ञप्तिमा राष्ट्रपतिले आफ्नो राजनीतिक उद्देश्य पूर्तिका लागि अराजकता र संकट सिर्जना गर्न खोजेको आरोप लगाएका छन्।
मुद्दामा ट्रम्पको कदमले क्यालिफोर्निया नेशनल गार्डका कमाण्डर-इन-चिफको हैसियतमा न्यूसोमको भूमिकामा गैरकानुनी रूपमा हस्तक्षेप गरेको दाबी गरिएको छ। यो मुद्दा ट्रम्पले आप्रवासन छापामारीविरुद्ध भएका प्रदर्शनहरूको प्रतिक्रिया स्वरूप लस एन्जलस क्षेत्रमा असाधारण सैन्य तैनाथीको घोषणा गरेको दुई दिनपछि दायर गरिएको हो। लगभग ६० वर्षपछि पहिलो पटक यस्तो कदम चालिएको हो जब कुनै राष्ट्रपतिले गभर्नरको सहमति बिना राज्यमा सेना तैनाथ गरेका छन्।
ट्रम्पले क्यालिफोर्नियाका डेमोक्र्याटिक नेताहरूले प्रदर्शन नियन्त्रणमा प्रभावकारी कदम नचालेको भन्दै संघीय हस्तक्षेप आवश्यक भएको तर्क गरेका छन्। न्यूसोम, जो सम्भावित रूपमा २०२८ को राष्ट्रपतिको उम्मेदवार हुन्, ट्रम्पसँग पहिलेदेखि नै विवादमा छन्। उनले राज्यले आफैं प्रदर्शन सम्हाल्न सक्ने र संघीय तैनाथीले स्थिति थप बिगारेको जिकिर गरेका छन्।
नेशनल गार्ड तैनाथीलाई न्यूसोमले गैरकानुनी, अनैतिक र असंवैधानिक भनेका छन्। उनले आइतबार रक्षामन्त्री पीट हेग्सेथलाई पत्र लेख्दै उक्त तैनाथी फिर्ता गर्न औपचारिक अनुरोध गरेका छन्। सो पत्रमा तैनाथीले राज्यलाई पुर्याएको क्षतिबारे कानुनी आधार प्रस्तुत गरिएको छ।
उनले भनेका छन्, “लस एन्जलसमा नेशनल गार्ड तैनाथ गर्नु न त आवश्यक थियो, न नै वैधानिक। यस्तो कदम राज्यको सार्वभौमसत्तामाथिको गम्भीर उल्लंघन हो।” उनका अनुसार यो कार्य जानाजानी अवस्थालाई भड्काउन तथा राज्यलाई आवश्यक स्रोत र कर्मचारी अन्यत्र पठाउनबाट वञ्चित गर्न गरिएको हो।
आइतबार, सबै डेमोक्र्याटिक गभर्नरहरूले संयुक्त वक्तव्य जारी गर्दै न्यूसोमको समर्थन गरेका छन्। उनीहरूले नेशनल गार्डको तैनाथीलाई ‘शक्तिको चिन्ताजनक दुरुपयोग’ भनेका छन्। गभर्नरहरूको भनाइ छ कि उनीहरू आफ्ना राष्ट्रिय गार्डका संवैधानिक कमाण्डर-इन-चिफ हुन्, र संघीय सरकारले तिनीहरूको परामर्शबिना राज्य भित्र सेनाको प्रयोग गर्नु अस्वीकार्य, अप्रभावकारी र खतरनाक हो।
पेन्टागन प्रमुखले भने आफ्नो निर्णयबाट पछि हट्ने कुनै संकेत दिएका छैनन्। बरु उनले लस एन्जलसमा थप सैन्य तैनाथ गर्ने चेतावनी दिएका छन्। युएस नर्दन कमान्डले आइतबार एक वक्तव्य जारी गर्दै, आवश्यक परेमा दक्षिणी क्यालिफोर्नियामा तैनाथ गरिएको ५०० मरीनलाई लस एन्जलसमा तैनाथ गर्न तयार रहेको जनाएको छ।