प्रकाशित मिति : चैत्र २७, २०८१ बुधबार
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले दर्जनौं देशहरूमाथि लगाएको ‘पारस्परिक’ भन्सार शुल्क बुधबारदेखि लागू भएको छ। यसमा चिनियाँ सामानहरूमाथि १०४ प्रतिशतको ठूलो शुल्क समावेश छ। युरोपेली संघले प्रतिकारात्मक कदम चाल्ने तयारी गरिरहँदा विश्वव्यापी व्यापार युद्ध थप चर्किएको छ।
ट्रम्पको यो कठोर नीतिले दशकौंदेखि कायम विश्व व्यापार व्यवस्थालाई धक्का दिएको छ। यसले मन्दीको डर बढाएको छ भने प्रमुख कम्पनीहरूको बजार मूल्यबाट खर्बौं डलर गायब भएको छ। गत बुधबार शुल्क घोषणा भएयता अमेरिकी एस एन्ड पी ५०० सूचकांकले १९५० को दशकयताकै ठूलो नोक्सानी बेहोरेको छ । यो अब बजारको सबैभन्दा पछिल्लो उच्चतम बिन्दुभन्दा २० प्रतिशत तल रहेको छ।
अमेरिकी ट्रेजरी र डलर, जुन परम्परागत रूपमा सुरक्षित सम्पत्ति मानिन्छन्, उनीहरु पनि बजार अस्थिरताबाट अछुतो रहन सकेनन्। लगानीकर्ताहरूले यी सम्पत्ति बेच्न थालेपछि डलर अन्य प्रमुख मुद्राहरूको तुलनामा कमजोर बनेको छ। युरोपेली शेयर बजार घटेको छ भने अमेरिकी स्टक फ्युचर्सले थप क्षति हुने संकेत गरेको छ। एसियाली बजार पनि निराशाजनक अवस्थामा देखिएको छ।
जापानका शीर्ष मुद्रा कूटनीतिज्ञ अत्सुशी मिमुराले बजार स्थिरताका लागि ग्रुप अफ सेभेन (जी ७) र अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोषसँग सहकार्य गर्ने बताएका छन्। ‘बजार अस्थिरता रोक्न अन्तर्राष्ट्रिय सहकार्य अपरिहार्य छ’, उनले भने।
यता, ट्रम्पले बजारको गिरावटलाई वास्ता गरेका छैनन् । उनले शुल्क ‘स्थायी’ भएको दाबी गरेका छन् तर साथै यो नीतिले अन्य देशका नेतालाई वार्ताका लागि दबाब दिएको भन्दै गर्व गरेका छन्। ‘केही देशहरूले हामीलाई फोन गरेर सम्झौता गर्न आतुर छन्’, ट्रम्पले वाशिंगटनमा भएको एक रिपब्लिकन कार्यक्रममा भने।
‘उनीहरू सम्झौता गर्न आतुर छन्। कृपया, कृपया महोदय, सम्झौता गर्नुहोस्। म जे पनि गर्छु, म जे पनि गर्छु महोदय’, ट्रम्पले कुनै विदेशी नेतालाई नक्कल गर्दै व्यंग्य गरे।