प्रकाशित मिति : आश्विन १५, २०८१ मंगलबार
पूर्व अमेरिकी राष्ट्रपति जिम्मी कार्टर मंगलबार १०० बर्षमा प्रवेश गरेका छन् । १ अक्टोबर १९२४ सालमा जन्मेका पूर्व राष्ट्रपति कार्टर आजसम्म अमेरिकी इतिहासमा सबैभन्दा बढी उमेरसम्म जीवित हुने राष्ट्रपति हुन् । यस अगाडि जर्ज एचडब्लूबुशको निधन ९४ वर्ष १७१ दिनको उमेरमा भएको थियो ।
जिम्मी कार्टरका लामो समयदेखिका साथीहरू, परिवार र फ्यानहरू मंगलबार उनको १०० औं जन्मदिन मनाउन उनको गृहनगर प्लेन्स वरिपरि भेला भएका थिए । योसँगै पहिलो पटक अमेरिकी राष्ट्रपतिले पूरा शताब्दी बिताएका छन् ।
सबैले यस पृथ्वीमा १ सय वर्ष नपाउने तर कसैले पाएमा उक्त समयलाई राम्रोका लागि प्रयोग गरेमा उत्सव मनाउन लायक हुने उनका नाति जेसन कार्टरले बताए । राष्ट्पति जो बाइडेन, पूर्व राष्ट्रपति बराक ओबामा लगायतले कार्टरलाई जन्मदिनको शुभकामना दिएका छन् ।
पूर्व राष्ट्रपति कार्टर कलेजो र मस्तिष्कको क्यान्सरबाट पीडित थिए । उनको क्यान्सर सन् २०१५ मा निको भएको थियो । कार्टर सन् १९७७ देखि १९८१ सम्म अमेरिकाको राष्ट्रपति भएका थिए ।
राष्ट्रपतिको कार्यकालपछि कार्टर दम्पत्ति निरन्तर सामाजिक काममा सकृय रहदै आए । कार्टर र उनकी पत्नी रोजलिन अमेरिका, एशिया तथा अफ्रिकाको विभिन्न स्थानमा पुगेर गरिबका लागि घर बनाउनमा सकृय रहे । रोजलिनाको गतबर्ष निधन भएको थियो ।
राष्ट्रपति हुनुभन्दा अगाडि उनले जर्जियाबाट सिनेटरका रुपमा प्रतिनिधित्व गरेका थिए । उनी जर्जियाका गभर्नर समेत रहेका थिए । सन् २००२ मा उनी नोबल शान्ति पुरस्कारबाट सम्मानित भएका थिए । कार्टर सेन्टरमार्फत उनले गरेको सामाजिक कार्यबाट उनी निकै प्रशंसित छन् ।
कार्टरले जीवनका आखिरी दिनहरु हस्पिस केयर विशेष हेरचाहका साथ घरमै बिताइरहेका छन् । छोटो अस्पताल बसाइको श्रृंखला पछि कार्टरले गतबर्ष आफ्नो बाँकी समय आफ्नो परिवारसँग बिताउने र अतिरिक्त चिकित्सा हस्तक्षेपको सट्टा घरमै हेरचाह प्राप्त गर्ने निर्णय गरेका थिए ।
हस्पिस केयर एउटा कार्यक्रम हो जसले जीवनको अन्त्य नजिक भएका र आफ्नो रोग निको पार्न वा नियन्त्रण गर्न उपचार बन्द गरेका मानिसहरूलाई विशेष हेरचाह दिन्छ। हस्पिस केयरले बिरामी र तिनीहरूका परिवारहरूको लागि शारीरिक, भावनात्मक, सामाजिक, र आध्यात्मिक सहयोग प्रदान गर्दछ।
हस्पिस केयरको मुख्य लक्ष्य दुखाइ र बिरामीका अन्य लक्षणहरू नियन्त्रण गर्नु हो ताकि बिरामीहरू सकेसम्म सहज र सतर्क हुन सकून्। यो सामान्यतया घरमा दिइन्छ, तर यो अस्पताल, अस्पताल वा नर्सिङ होममा पनि दिइन्छ।
राजनीतिमा जानु अघि कार्टर बदामका किसान र अमेरिकी नौसेना लेफ्टिनेन्ट थिए । कार्टर एक कार्यकाल जर्जियाको गभर्नर भएपछि सन् १९७७ देखि १९८१ सम्म अमेरिकाको राष्ट्रपति भएका थिए ।
पूर्व राष्ट्रपति कार्टरलाई मानवअधिकारको च्याम्पियनिङका लागि व्यापक रूपमा सम्मान गरिन्छ। सन् १९७८ मा इजिप्टका राष्ट्रपति अनवर सदात र इजरायली प्रधानमन्त्री मेनाकेम बेगिनसँगको क्याम्प डेभिड सम्झौताको उनको पहल उनको विरासतको केन्द्रबिन्दु रहेको छ।
आफ्नो राष्ट्रपतिको कार्यकाल पछिका वर्षहरूमा कार्टरले विश्व शान्ति र स्वास्थ्यको उन्नतिको आशामा आफ्नी पत्नी रोजालिनसँग मिलेर द कार्टर सेन्टर स्थापना गरेका हुन् । केन्द्रले विगतका वर्षहरूमा विदेशी चुनावको अनुगमन र विकासोन्मुख देशहरूमा रोगहरू कम गरेर लोकतन्त्रलाई अगाडि बढाउन काम गरेको छ।
