१० कात्तिक, काठमाडौं । मंसिर मध्यदेखि हुने नेपाल प्रिमियर लिग (एनपीएल) का लागि अहिले फ्रेन्चाइज टोलीहरु धमाधम विदेशी खेलाडी अनुबन्ध गरिरहेका छन् ।
टेष्ट राष्ट्रदेखि एसोसिएट राष्ट्रका उत्कृष्ट क्रिकेटर अनुबन्ध गर्ने होडबाजी चलिरहेको छ । न्युजिल्याण्डका अलराउण्डर जिम्मी निसमदेखि दक्षिण अफ्रिकन बलर मर्चेन्ट डे ल्याङ सम्मका टेष्टका खेलाडी एनपीएल खेल्न आउने भएका छन् ।
यस्तै एसोसिएट क्रिकेटका उत्कृष्ट खेलाडी नामिबियाका कप्तान जेरार्ड एरासमस, डच अलराउण्डर बास डे लिडे अनि डच युवा ओपनर माइकल लेभिट पनि एनपीएलका लागि अनुबन्ध भइसकेका छन् ।
एनपीएलमा ८ टोलीले प्रतिस्पर्धा गर्नेछन् र हरेक टोलीले ४ विदेशी खेलाडी राख्नेछन् । त्यसैले यस पटक धेरै विदेशी खेलाडी आउने पक्का छ ।
विदेशी खेलाडी मात्र होइन यस पटक एनपीएलका लागि प्रशिक्षकहरु पनि अधिकांश विदेशकै अनुबन्ध भएका छन् ।
नेपाली राष्ट्रिय टिमकै दुई पूर्व विदेशी प्रशिक्षक उमेश पटवाल र पुबुदु दासानायके पनि एनपीएलमा फ्रेन्चाइज टिमको प्रशिक्षक छन् ।
यस्तै नेपालकै राष्ट्रिय टिमका पूर्वप्रशिक्षक जगत टमाटाले पनि एनपीएलमा क्लब सम्हाल्नेछन् । इन्डियन प्रिमियर लिग आइपीएलमा चेन्नाई सुपर किंग्सको प्रशिक्षक रहिसकेका राजीवकुमार पनि एनपीएलमा प्रशिक्षकको रुपमा आउँदैछन् ।
यसअघि नेपालमा फ्रेन्चाइज लिग खेलिसकेका आयरल्याण्डका पूर्वअलराउण्डर केभिन ओ’ब्रायन पनि यस पटक प्रशिक्षकको भूमिका एनपीएलमा आउँदैछन् ।
नेपालको पहिलो पुस्ताका क्रिकेट खेलाडी तथा नेपालका पूर्व सहायक प्रशिक्षक रहेका बसन्त शाही पनि एनपीएलमा प्रशिक्षक छन् ।
यसबाहेक नेपाली राष्ट्रिय टिमका पूर्व कप्तान ज्ञानेन्द्र मल्ल समेत फ्रेन्चाइज टिमको मुख्य प्रशिक्षक बनेका छन् । यति मात्र होइन सन् २००७ को टी-२० विश्वकप विजेता अष्ट्रेलियन ब्राड हज अनी दक्षिण अफ्रिकन लेजेण्ड तथा महान फिल्डर जोन्टी रोड्स पनि मेन्टरको रुपमा एनपीएलको टिममा छन् ।
समग्रमा एनपीएलका लागि ५ विदेशी प्रशिक्षक अनुबन्ध भएका छन् भने ३ नेपाली प्रशिक्षक छन् । यस्तै दुई विदेशी मेन्टरको भूमिका छन् । पाँच विदेशीमध्ये भारतका तीन प्रशिक्षक छन् भने क्यानडा र आयरल्याण्डका समान एक प्रशिक्षक छन् ।
क्यानको आयोजनामा आगामी मंसिर १५ देखि पुस ६ गतेसम्म हुने एनपीएलमा विराटनगर कंग्स, जनकपुर बोल्ट्स, काठमाडौं गुर्खाज, चितवन राइनोज, पोखरा एभेन्जर्स, लुम्बिनी लायन्स, कर्णाली याक्स र सुदूरपश्चिम रोयल्सले प्रतिस्पर्धा गर्नेछन् ।
पुबुदु दासानायके (क्यानडा), जनकपुर बोल्ट्स
नेपाल प्रिमियर लिग (एनपीएल) का लागि अनुबन्ध हुने सबैभन्दा अनुभवी प्रशिक्षक पुबुदु दासानायके हुन् । जनकपुर बोल्ट्सले अनुभवी क्यानडेली प्रशिक्षक पुबुदु दासानायकेलाई मुख्य प्रशिक्षक नियुक्त गरेको छ ।
पुबुदुले यसअघि दुई कार्यकाल नेपालको राष्ट्रिय टिमको मुख्य प्रशिक्षकको रुपमा काम गरिसकेका छन् । हाल नेपाली टिमसँगै अमेरिकामा रहेका पुबुदु अहिले नेपाली टिमको मेन्टर समेत हुन् ।
पुबुदुले सन् २०११ देखि २०१५ सम्म पहिलो पटक नेपालको प्रशिक्षकको भूमिकामा काम गरेका थिए । उनकै प्रशिक्षणमा नेपाल डिभिजन पाँच देखि टी-२० विश्वकपसम्म पुगेको थियो ।
पुबुदुकै प्रशिक्षणमा नेपालले सन् २०१४ मा पहिलो पटक टी-२० विश्वकप खेलेको थियो । पछिल्लो पटक उनले २०२१ देखि २०२२ सम्म दोस्रो पटक नेपाली टोली हेरेका थिए । दोस्रो कार्यकालमा उनी आउँदा नेपाली टोलीभित्र चरम विवाद थियो, उनले विवाद मिलाउने प्रयाससमेत गरेका थिए ।
उनले त्यसअघि क्यानडा र अमेरिकाको पनि प्रशिक्षण सम्हालिसकेका छन् । यस्तै ओमानको मेन्टरको रुपमा पनि काम गरिसकेका छन् । पुबुदुलाई जनकपुरमा नेपाली प्रशिक्षक मनोज कटुवालले सघाउनेछन् ।
दुई वर्षअघि भएको नेपाल टी-२० लिगमा च्याम्पियन बनेको लुम्बिनी अलस्टारकै टिमले जनकपुर बोल्ट्सलाई हेरिरहेको छ । लुम्बिनी अल स्टार्सको लेगेसीलाई काम राख्ने जनकपुरको लक्ष्य छ ।
पुबुदुले एनपीएलमा जनकपुरको प्रशिक्षक बनेर पेरि नेपाल फर्कन पाउँदा उत्साहित रहेको बताएका छन् ।
एमएडी ड्रिम्स प्रालिको स्वामित्वमा रहेको जनकपुरको क्रिकेट डिरेक्टरमा बरदान चालिसे छन् । राष्ट्रिय टिमका विकेटकिपर ब्याटर जनकपुरको मार्की प्लेअर छन् ।
उमेश पटवाल (भारत), चितवन राइनोज
नेपाली राष्ट्रिय टिम हेरिसकेका अर्का विदेशी प्रशिक्षक हुन् भारतीय उमेश पटवाल । चितवन राइनोजले उनै उमेश पटवाललाई मुख्य प्रशिक्षकमा नियुक्त गरेको छ ।
उनले यसअघि नेपालले विभिन्न भूमिकामा रहेर काम गरिसकेका छन् ।
यस्तै उनले एभरेस्ट प्रियिमर लिगमा पोखरा राइनोजको प्रशिक्षको भूमिकामा पनि काम गरिसकेका छन् । सन् २०१८ मा पोखरा प्रिमियर लिगमा पटवाल टेक्निकल डिरेक्टर थिए ।
नेपाल आउनुअघि उनी अफगानिस्तान राष्ट्रिय क्रिकेट टोलीको ब्याटिङ प्रशिक्षक थिए ।
चितवनको टोलीमा युवा अलराउण्डर कुशल मल्ल मार्की प्लेअरको रुपमा छन् । यस्तै चितवनले अनुभवी खेलाडी शरद भेषावकरलाई पनि अनुबन्ध गरेको छ । पटवालले आइपीएलमा कोची टस्कर्स केरलको सहायक प्रशिक्षकको रुपमा पनि काम गरिसकेका छन् ।
चितवन राइनोजको स्वामित्व चितवन मेडिकल कलेजसँग रहेको छ ।
राजीव कुमार (भारत), पोखरा एभेन्जर्स
भारतीय प्रशिक्षक राजिव कुमारलाई पोखरा एभेन्जर्सले मुख्य प्रशिक्षक नियुक्त गरेको छ । राजीवको मुख्य विशेषता भनेको उनले भारतको डोमेस्टिक क्रिकेट खेलेका छन् भने पछिल्लो समय इन्डियन प्रिमियर लिग (आईपीएल) मा चेन्नई सुपर किंग्सको प्रशिक्षकको रुपमा थिए ।
उनले चेन्नईमा ब्याटिङ र फिल्डिङ प्रशिक्षकको रुपमा काम गरिसकेका छन् । उनले झारखण्ड र विहारका लागि पनि खेलेका छन् ।
राजीव कुमारले हाल झारखण्ड क्रिकेट टोलीको मुख्य प्रशिक्षकका रूपमा काम गरिरहेका छन् । उनीसँग झारखण्ड यु-१९ टोलीको प्रशिक्षण सम्हालेको अनुभव पनि छ ।
पोखराले मेन्टरमा दक्षिण अफ्रिकी लेजेण्ड जोन्टी रोड्सलाई अनुबन्ध गरिसकेको छ । राजीव कुमार र जोन्टी रोड्सको आगमनले पोखराले उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्ने विश्वास राखेको छ ।
नेपाली राष्ट्रिय टोलीका ओपनर कुशल भुर्तेल पोखराको मार्की प्लेअरमा छन् । पोखराको स्वामित्व नेपाल टी-२० प्रालिसँग छ ।
नन्दन फडनिस (भारत), लुम्बिनी लायन्स
लुम्बिनी लायन्सले भारतका नन्दन फडनिसलाई मुख्य प्रशिक्षक नियुक्त गरेको छ । फडनिसले हाल नेपाली राष्ट्रिय क्रिकेट टोलीको सल्लाहकार प्रशिक्षकका रूपमा काम गरिरहेका छन् । पछिल्लो समय मोन्टी देसाईको सहयोगीको रुपमा काम गरिरहेका उनलाई नेपाली क्रिकेटबारे नजिकबाट जानकारी छ ।
उनी पहिलो पटक नेपालमा फ्रेन्चाइज क्रिकेट टोलीको मुख्य प्रशिक्षक बनेका हुन् ।
फडनिससँग नेसनल क्रिकेट एकेडेमी, गोवा क्रिकेट संघ र मुम्बई क्रिकेट संघमा प्रशिक्षकका रूपमा काम गरिसकेको अनुभव छ । यस्तै उनले विभिन्न कर्पोरेट तथा विश्वविद्यालयका टोलीसँग काम गरेका छन् ।
फर्चुना हेल्थ केयर प्रालिको स्वामित्व रहेको लुम्बिनीले राष्ट्रिय टिमका पूर्व स्टार शक्ति गौचनलाई कन्सलट्यान्ट प्रशिक्षकको रुपमा नियुक्त गरेको छ । यस्तै नेपाली राष्ट्रिय क्रिकेट टिमका कप्तान रोहितकुमार पौडेल मार्की लुम्बिनीको मार्की प्लेअर छन् ।
केभिन ओ’ब्रायन (आयरल्यान्ड), विराटनगर किंग्स
केभिन ओ’ब्रायन नेपाली क्रिकेटको बारेमा निकै जानकार राख्छन् । उनी खेलाडी छाँदा नेपालमा आएर खेल्न इच्छुक थिए । यस्तै यसअघि नेपालमा आएर पनि खेले र उनी नेपाली समर्थक देखेर पागल जस्तै छन् ।
यस पटक उनै ओ’ब्रायनलाई विराटनगर किंग्सले मुख्य प्रशिक्षक नियुक्त गरेको छ । यसअघि उनले काठमाडौं किंग्स ११ बाट एभरेष्ट प्रिमियर लिग खेलेका थिए । उनी पहिलो पटक फ्रेन्चाइज टोली सम्हाल्ने गरी नेपाल आउँदैछन् ।
विराटनगरको मार्की प्लेअरमा नेपालका पूर्वकप्तान सन्दीप लामिछाने छन् । अब केभनि ओ’ब्रायन र सन्दीप लामिछानेको जोडीले विराटनगरलाई अगाडि बढाउनेछन् ।
विराटनर ड्रिम्स प्रालिको स्वामित्व रहेको टोली हो ।
जगत टमाटा (नेपाल), सुदूरपश्चिम
नेपालका सबैभन्दा सफल प्रशिक्षक हुन जगत टमाटा । उनीसँग नेपालको सियर टोली जुनियर टोली र महिला टोलीको प्रशिक्षकको रुपमा काम गरेको अनुभव छ ।
एनपीएलका लागि सुदूरपश्चिम रोयल्सले उनै टमाटालाई मुख्य प्रशिक्षक नियुक्त गरेको छ । एनपीएलमा प्रशिक्षक बन्ने नेपाली राष्ट्रिय टिमका पूर्व प्रशिक्षकमध्ये टमाटा पनि एक हुन् ।
टमाटा नेपाली क्रिकेटको विकास र महत्वपूर्ण सफलतामा सधैँ सँगै थिए । टमाटाकै प्रशिक्षण नेपालले सन् २०१८ मा पहिलो पटक एकदिवसीय अन्तर्राष्ट्रिय (ओडीआई) मान्यता पाएको थियो । उनले सन् २०१६ देखि २०१९ सम्म नेपालको मुख्य प्रशिक्षक बनेर काम गरेका थिए ।
पछिल्लो पटक सन् २०२० मा नेपालले थाइल्यान्डमा एसीसी इस्टर्न रिजन प्रतियोगिता खेल्दा उनी नेपालको मुख्य प्रशिक्षक थिए ।
टमाटाकै प्रशिक्षणमा नेपालले तीन पटक यू-१९ विश्वकप ( २०१२, २०१६ र २०२४) मा खेलेको थियो । उनी हाल नेपाली राष्ट्रिय टोलीको कन्सलट्यान्ट प्रशिक्षकको रुपमा छन् । टमाटा पनि नेपाली टोलीसँगै अमेरिका छन् ।
हाल उनी नेपालको सहायक प्रशिक्षकको रुपमा क्यानडामा छन् ।
यस पटक सुदूरपश्चिमले मार्की प्लेअर र प्रशिक्षक दुवै आफ्नै क्षेत्रको पाएको छ । इम्पायर स्पोर्ट्सको स्वामित्वमा रहेको सुदूरपश्चिले लक्की ड्र मार्फत आफ्नै क्षेत्रका दीपेन्द्रसिंह ऐरीलाई मार्की प्लेअरको रुपमा पाएको हो ।
बसन्त शाही (नेपाल), काठमाडौं गुर्खाज
एनपीएलमा अनुबन्ध हुने अर्का घरेलु प्रशिक्षक हुन् बसन्त शाही । जगत टमासँगै नेपालका लागि पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता खेलेका बसन्त शाही नेपालको पहिलो पुस्ताका खेलाडी हुन् ।
उनलाई काठमाडौं गुर्खाजले एनपीएलका लागि मुख्य प्रशिक्षकमा नियुक्त गरेको छ । यसअघि शाही नेपालकी राष्ट्रिय टिममा सहायक प्रशिक्षकको भूमिका थिए । तर लिग टु का लागि क्यानडा टुर गर्दा भने उनको स्थानमा जगत टमाटा कन्सल्यान्ट प्रशिक्षकको रुपमा टिममा समावेश भए ।
बसन्त शाहीले यसअघि नेपाल यू-१९ पुरुष टोलीको प्रशिक्षकको रुपमा पनि काम गरेका थिए । काठमाडौंको मार्की प्लेअरमा राष्ट्रिय टिमका पेस बलर करण केसी छन् ।
ज्ञानेन्द्र मल्ल (नेपाल), कर्णाली याक्स
ज्ञानेन्द्र मल्ल एनपीएलमा जोडिने अर्का नेपाली प्रशिक्षक हुन् । छोटो समयमै प्रशिक्षण करियरमा फड्को मारेका ज्ञानेन्द्र अब फ्रेन्चाइज टिमको प्रशिक्षक बनिसकेका छन् ।
उनलाई कर्णाली याक्सले एनपीएलका लागि मुख्य प्रशिक्षक र क्रिकेट डिरेक्टरको रुपमा अनुबन्ध गरेको छ ।
दुई वर्षअघि नेपाल टी-२० लिग हुँदा ज्ञानेन्द्र आफैँ खेलाडीको भूमिकामा थिए । गत वर्षसम्म उनी नेपाली राष्ट्रिय टिममै थिए । तर पछिल्लो एक वर्षमा भने ज्ञानेन्द्रको दोस्रो इनिङ्स अघि बढिरहेको छ । उनले गत वर्ष खेलाडी जीवनबाट सन्यास लिएका थिए । त्यसपछि उनी प्रशिक्षणतर्फ लागे ।
उनले सुरुमै नेपालको ए टिम सम्हाल्ने मौका पाए । गत फागुनमा उनी नपाल ए को प्रशिक्षक बनेका थिए । उनले एकेडेमीमा पनि लामो समयदेखि क्रिकेट सिकाएका छन् ।
खेलाडी हुँदा उत्कृष्ट ब्याटरको छवी बनाएका ज्ञानेन्द्र मल्ल नेपाली राष्ट्रिय टिमको कप्तान हुँदै ए टिमको प्रशिक्षकसम्म बने । अब उनको लागि नयाँ चुनौतीको रुपमा फ्रेन्चाइज लिग एनपीएल टिम हेर्ने अवसर आएको छ ।
ज्ञानेन्द्र एनपीएलमा अनुबन्ध हुनेमध्ये सबैभन्दा कान्छो प्रशिक्षक हुन् । यस्तै ज्ञानेन्द्रले अब आफैंलाई क्रिकेट सिकाएका प्रशिक्षकहरुसँग एनपीएलमा प्रतिस्पर्धा गर्नेछन् ।
ज्ञानेन्द्रले खेलाडी हुँदा पुबुद, उमेश पटवाल, जगत टमाटाको प्रशिक्षणमा खेलिसकेका छन् । अब तिनै प्रशिक्षकहरुसँग ज्ञानेन्द्रले रणनीतिमा प्रतिस्पर्धा गर्नेछन् ।
