प्रकाशित मिति : जेष्ठ १८, २०८२ शनिबार
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले आयातित स्टिल र एलुमिनियममा भन्सार दर २५ प्रतिशतबाट ५० प्रतिशतमा वृद्धि गर्ने योजना घोषणा गरेका छन् । ट्रम्पले शुक्रबार घोषणा गरेको योजनाले विश्वव्यापी स्टिल उत्पादकहरूमाथि दबाब बढाउँदै व्यापार युद्धलाई थप गहिरो बनाउने जोखिम बढाएको छ ।
‘अमेरिकामा स्टिलमा भन्सार हामी २५ प्रतिशत वृद्धि गर्न गइरहेका छौं। हामी यसलाई २५ प्रतिशतबाट ५० प्रतिशतमा लैजानेछौं, जसले अमेरिकाको स्टिल उद्योगलाई अझ सुरक्षित गर्नेछ’, ट्रम्पले पेन्सिलभेनियाको एक र्यालीमा भने। उक्त घोषणा पिट्सबर्ग बाहिर भएको थियो, जहाँ उनले जापानको निप्पोन स्टिल (५४०१.टी) र अमेरिकाको यू.एस. स्टिल (एक्स.एन) बीचको १४.९ बिलियन डलरको सम्झौताको चर्चा गरिरहेका थिए। ट्रम्पले यो सम्झौता र भन्सार वृद्धिले अमेरिकामा स्टिल कामदारहरूको रोजगारी जोगाउन मद्दत गर्ने बताए।
उनले सामाजिक सञ्जालमा पछि पोस्ट गर्दै उक्त बढेको भन्सार एलुमिनियम उत्पादनहरूमा पनि लागू हुने र यो मे ३१, २०२५ को बुधबारबाट प्रभावकारी हुने जानकारी दिए।
स्टिल निर्माता क्लिभल्याण्ड-क्लिफ्स इंक (सीएलएफ.एन) को सेयर बजार बन्द भएपछि २६ प्रतिशतले उकालो लाग्यो किनभने लगानीकर्ताहरूले नयाँ करले कम्पनीको नाफा बढाउने अनुमान गरे। वाणिज्य विभागका अनुसार अमेरिका युरोपेली संघ बाहेक विश्वको सबैभन्दा ठूलो स्टिल आयातक हो, जसले २०२४ मा २६ दशमलव २ मिलियन टन स्टिल आयात गरेको थियो । नयाँ भन्सारले स्टिलको मूल्य समग्रमा बढाउने सम्भावना छ । जसले उद्योग र उपभोक्ता दुवैलाई असर गर्नेछ।
सेक्सन २३२ राष्ट्रिय सुरक्षा अधिकार अन्तर्गत, आयात करमा कच्चा धातु र स्टेनलेस स्टिल सिङ्क, ग्यास रेन्ज, एयर कन्डिसनर इभ्यापोरेटर कोइल, घोडाको नाल, एलुमिनियम फ्राइङ प्यान र स्टिल ढोकाको हिङ्ज जस्ता विविध उत्पादनहरू समावेश छन्। यू.एस. इन्टरनेशनल ट्रेड कमिसनको डाटा वेब प्रणालीमार्फत सेन्सस ब्यूरोले प्राप्त गरेको तथ्याङ्क अनुसार २०२४ मा २८९ उत्पादन श्रेणीहरूको आयात मूल्य १४७ दशमलव ३ बिलियन डलर थियो, जसमा दुई तिहाइ एलुमिनियम र एक तिहाइ स्टिल थियो ।
क्यानाडाको चेम्बर अफ कमर्सले भन्सार वृद्धिलाई ‘उत्तर अमेरिकी आर्थिक सुरक्षाको विपरीत’ भन्दै निन्दा गरेको छ । ‘स्टिल र एलुमिनियममा हामीले जस्तै प्रभावी, प्रतिस्पर्धी र भरपर्दो सीमापार आपूर्ति शृंखला खोल्नाले दुवै देशलाई ठूलो क्षति पुग्छ’, चेम्बरकी अध्यक्ष क्यान्डेस लाइङले भनिन् ।
अष्ट्रेलियाको मध्य-वाम सरकारले पनि भन्सार वृद्धिलाई ‘अनुचित र मित्रको कार्य होइन’ भन्दै आलोचना गर्यो। ‘यो आर्थिक आत्म-हानिको कार्य हो जसले स्वतन्त्र र निष्पक्ष व्यापारमा निर्भर उपभोक्ता र व्यवसायहरूलाई हानि पुर्याउँछ’, व्यापार मन्त्री डन फ्यारेलले भने। इन्डो-प्यासिफिकमा अमेरिकाको प्रमुख सुरक्षा सहयोगी अष्ट्रेलियाले भन्सार हटाउन जोडदार वकालत गर्ने उनले बताए।
स्टिल र एलुमिनियम भन्सार ट्रम्पले जनवरी २०२५ मा पदमा फर्किएपछि लागू गरिएका प्रारम्भिक करहरू मध्येका थिए। मार्चमा २५ प्रतिशत कर लागू भएको थियो । उनले क्यानाडाली स्टिलमा ५० प्रतिशत कर लगाउने धम्की दिएका थिए तर पछि हटे। ट्रम्पको पहिलो कार्यकालमा २०१८ मा चिनियाँ औद्योगिक सामानहरूमा लगाइएका दण्डात्मक भन्सारको वार्षिक आयात मूल्य ५० बिलियन डलर थियो।
स्टिल र एलुमिनियम करको दोब्बरले ट्रम्पको विश्वव्यापी व्यापार युद्धलाई तीव्र बनाएको छ। यो कदम उनले चीनले अमेरिकासँग महत्वपूर्ण खनिजहरूको लागि भन्सार र व्यापार प्रतिबन्ध हटाउने सम्झौता उल्लंघन गरेको आरोप लगाएको केही घण्टापछि आएको हो।